Hassas Tarım
- 18 MAYIS 2020
- TARIM TEKNOLOJİLERİ
-
Hassas tarım, kontrol, elektronik, bilgisayar ve veri tabanı ile hesap bilgisini bir araya getirerek gelişmiş bir sistem yaklaşımı ortaya koymaktadır. Hassas tarım teknolojisinin bileşenleri; küresel konum belirleme sistemleri, coğrafi bilgi sistemleri, değişken oranlı girdi uygulama ve uzaktan algılamadır.
Hassas tarım dünyada değişik terimler kullanılarak ifade edilmektedir. Bunlar arasında, alana özgü tarım (site specific farming), alana özgü işletme (site specific management), bilgisayar destekli tarım (computer aided farming), reçeteli tarım (prescription farming), değişken oranlı girdi uygulama (variable rate application), noktasal tarım (spot farming) sayılabilmektedir.
Hassas Tarımın Amacı Nedir?
Hassas tarım, girdilerin etkin (gerektiği miktarda) kullanımıyla ekonomikliği sağlamayı ve bu yolla çevreye olan etkilerini azaltmayı öngörmektedir. Bu durum aynı zamanda ürün kalitesinde de tekdüzeliğin sağlanmasına katkıda bulunabilmektedir. Hassas tarımın hedefleri arasında; gübre ve ilaç gibi kimyasal giderlerinin azaltılması, çevre kirliliğinin azaltması, yüksek miktarda ve kaliteli ürün sağlanması, işletme ve yetiştiricilik kararları için daha etkin bir bilgi akışının sağlanması ve tarımda kayıt düzeninin oluşturulması sayılabilir.
Hassas Tarımın Avantajları Nelerdir?
Tarımda yeni teknolojilerin yaygınlaşması, bilgi yoğun üretime doğru bir gidiş sağlayacaktır. Bu yolla, tarımla uğraşanların eğitim, gelir düzeyleri ve yaşam standartları yükseltilebilecektir. Çevre kirliliği ve çevre dünyasında hassas tarım, özellikle azaltılmış girdi uygulamalarına olanak vermesinden dolayı; çevreye saygılı ve sürdürülebilir tarımsal üretimi destekleyen en önemli olgudur. Bu nedenle ülkemiz de dahil olmak üzere, duyarlı tüm ülkelerde hassas tarım konusundaki araştırma, yayın ve alt yapı çalışmalarının desteklenmesi önem taşımaktadır. Akıllı tarım uygulamaları kapsamında bu alanda gerçekleştirilecek birçok çalışma tarım ekosisteminin aktörlerini beklemektedir.
Tarım teknolojilerindeki gelişmeler neticesinde günümüzde tarımsal üretim girdilerinin çevreye olan etkileri ve girdi maliyetlerinin azaltılması yönündeki çalışmalar gittikçe artmaktadır. Bu çalışmalar tarım arazilerinin fiziksel ve coğrafi değişkenlikleri, tekdüze olmayan toprak, ürün ve çevre faktörleri, girdilerin çevreye etkisi ve maliyetlerinin yükselmesi karşısında artan bir yoğunluk göstermektedir.
Hassas Tarım Uygulamaları Nelerdir?
Hassas uygulamalı tarım teknolojilerindeki son uygulamalarla tahıl ürün monitörleri, Küresel Konumlama Sistemi (GPS) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) sayesinde ürün verim haritalarının çıkarılması mümkün olmuştur. Gelişmiş ülkelerde değişken düzeyli uygulama teknolojilerinin tarımdaki kullanımları yaygınlaşırken; Türkiye’de uzaktan algılama yüksek maliyetli olmasına rağmen tarımda hızlı bir şekilde uygulanmaya çalışılmaktadır.
Son yıllarda kuraklığın ön plana çıktığı Türkiye’de mevcut suyun ekonomik olarak kullanılması hassas tarım teknolojilerinden faydalanmayı gerektirmektedir. Uygulanan projelerde bitki su tüketimi tespiti ve toprak nem seviyesinin takibi gibi işlemler için geliştirilen sensörlerden alınan anlık veriler internet ortamında takip edilebilmekte ve bu verilere göre sulama politikaları ortaya konulabilmektedir.
Ülkemizdeki tarım işletmelerinin yaklaşık % 83’ünü küçük köylü işletmeleri karakterindeki 10 hektarın altındaki işletmeler oluşturduğu için, bu işletmelerde yeni teknoloji uygulayabilecek sermaye birikimi mümkün olmamaktadır. Hassas uygulamalı tarım teknolojilerinin girdi yönetimi konularında maliyeti yüksek bir üretim sistem olduğu, ancak tarım teknolojilerindeki gelişmelerle yakın zamanda kârlı olabilecek potansiyele sahip olduğu belirtilmektedir.
Hassas Tarımın Gelecekteki Önemi Nedir?
Hassas tarımın teknolojik gelişiminde büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Oldukça çok ve kapsamlı bir veri elde etme süreci başlamış ve bu süreç sonunda verilerin analizi ile bu analiz sonuçlarına göre de işletmecilik kararlarının verilmesi noktasına gelinmiştir. Ancak hassas tarım uygulamalarının ekonomikliğine etkili olan çok sayıda faktör bulunmaktadır. Üzerinde üretim yapılan alanın büyüklüğü, üretim deseni ve hali hazırda işletmelerin mevcut sorunları başlıca sorunlarından bazılarıdır.
Hassas tarımın yaygınlaşması ile, bilgi yoğun üretim, eğitim, gelir düzeyleri ve yaşam standartlarının yükseltilmesi mümkündür. Bunların dışında çevre açısından hassas tarım, özellikle azaltılmış girdi uygulamalarına olanak vermesinden dolayı; çevreye saygılı ve sürdürülebilir tarımsal üretimi destekleyen en önemli olgudur. Bu nedenle duyarlı tüm ülkelerde hassas tarım konusundaki araştırma, yayın ve alt yapı çalışmalarının desteklenmesi önem taşımaktadır. Değişik özellikte ve hassas uygulamalı tarım teknolojisini değişik düzeyde uygulayan işletmeler üzerinde çalışmalar yürütülerek yeni gelişmeler takip edilmelidir.